"Skóra, w której żyję". Transgeniczny twór – produkt zemsty

"Skóra, w której żyję". Transgeniczny twór – produkt zemsty

,,Skóra, w której żyję'' - thriller hiszpańskiego reżysera oraz scenarzysty – Pedra Almodóvara - zdobywcy dwóch Oskarów,  jednego  z najbardziej znanych i cenionych reżyserów na świecie to dzieło, którego interpretacja powinna uruchamiać różne poziomy świadomości.

   

Scenariusz do filmu powstał na podstawie powieści "Tarantula" Thierry'ego Jonqueta. Dodatkowo Pedro Almodóvar w realizacji dzieła czerpał z filmów klasyka kina niemego - Fritza Langa.

     

Doktor Robert Ledgard – wybitny chirurg plastyczny, w którego rolę w filmie wcielił się Antonio Banderas - stracił żonę na wskutek jej spłonięcia w w wypadku samochodowym.  To właśnie wydarzenie stało się  dla Ledgarda  bodźcem do nowych odkryć naukowych. Chirurg pragnął stworzyć nowy rodzaj tkanki skórnej, która byłaby odporna na ogień. Przedmiotem badań naukowca staje się gwałciciel jego córki. W akcie zemsty lekarz eksperymentuje na chłopcu, którego wcześniej przetrzymywał i torturował w swojej piwnicy; przyglądanie się wygłodzonemu, wycieńczonemu gwałcicielowi zdaje się być rekompensatą za cierpienie zgwałconej dziewczyny.

 

Przyczyną psychicznego zagubienia lekarza jest ambiwalencja jego uczuć; pozornie zrównoważony emocjonalnie,  szuka zadośćuczynienia za zło – poprzez zło. Takie zjawisko ukazuje powszechną zależność występującą w naturze - słabość konstrukcji psychicznej człowieka, który w ekstremalnych sytuacjach poddaje się intuicji. Sfera wolitywna, emocjonalna doktora zdaje się przeważać nad sferą rozsądkową. Chirurg nie zastanawia się  nad cierpieniem chłopca w piwnicy, bo  obraz tego cierpienia zostaje przyćmiony przez świadomość o cierpieniu zgwałconej córki.

 

Film szokuje, ukazując do  jakich działań jest skłonny człowiek popychany żądzą zemsty; gwałciciel zostaje poddany transgenezie – zabiegowi polegającemu na zmianie płci. Otrzymuje po niej nowe imię Vera. W  jej postać  wcieliła się hiszpańska aktorka - Elena Anaya. Zdaje się, że wybór Almodóvara tak urodziwej kobiety do tego filmu był zamierzony. Na płaszczyźnie odbioru filmu taki zabieg miał na celu podkreślenie dążenia chirurga do piękna; ważną rolę w tym filmie pełnią kategorie estetyczne.


Akt modyfikacji genetycznej  -  zdolność  zarezerwowana jedynie dla istoty boskiej  - w tym filmie dokonany jest  przez doktora, którego umysł ogarnęła chęć dokonania przewrotności w nauce. Film pokazuje, że działania, które w świadomości normalnego człowieka wpisują się w konwencję Science Fiction, w świecie stworzonym przez Almodóvara stają się autentyczne (nowe doświadczenie badawcze - skóra odporna na ogień ).

  

Reżyser thrillera ukazuje także problem związany z poczuciem przynależności płciowej. Dziewczyna, na której Robert dokonał zabiegu transgenezy, do  końca nie potrafiła pogodzić się ze swoją nową płcią.  Mieszkała w willi rozpieszczana  przez swojego pana drogimi upominkami,  jednak nawet kwestia bogactwa staje się bagatelna w obliczu okaleczenia tożsamości.

  

Skrupulatny badacz usłyszy w dziele Almodóvara husserlowskie echa fenomenologii;  pod powierzchnią zdarzeń występujących kolejno w filmie, kryje się ,,uśpione jądro sensu''.  Przebijając się przez powłokę zjawisk mających miejsce w ,,Skórze, w której żyję'' dostrzeżemy, że ważną rolę pełni w tym filmie seksualizm. Mianowicie thriller Almodóvara pokazuje, że nasz gatunek zgodnie z teorią Freuda rzeczywiście sterowany jest popędami. Chirurg – mimo iż miał świadomość, że jego wytwór (piękna Vera) był kiedyś reprezentantem innej płci, na widok  kształtów  charakterystycznych dla płci przeciwnej, czuje fizyczny pociąg i współżyje z dziewczyną. Taki akt  zdaje się zrównywać nasz gatunek z istotami mniej  rozwiniętymi  – zwierzętami, dla których sam widok wabiących części ciała pobudza do rozładowania napięcia seksualnego. 

 

Siła ludzkiej seksualności jak i jej przewaga nad innymi wyznacznikami naszego człowieczeństwa zostaje doskonale ukazana w zasadzie już na początku filmu. Trzeba w tym momencie przywołać scenę, w której chłopak gwałci córkę  lekarza. W tym konkretnym miejscu, czasie i przestrzeni,  w umyśle gwałciciela generowały się myśli związane z rozładowaniem swojej energii seksualnej i one wtedy miały prymat nad wszelkimi innymi zachowaniami. Chęć podwyższenia zysku rozkoszy  wykluczała  bądź przytaczała w świadomości chłopaka wszelkie współczucie związane z cierpieniem gwałconej - przedmiotem rozładowania libido.

 

Współżycie Roberta z Verą jak i gwałt córki chirurga to zachowania, które swe źródło zdają się mieć w nieświadomości, dlatego też dzieło Almodóvara interpretowałabym jako film o głębokim podłożu  psychologicznym.

 

,,Skóra, w której żyję" 

(tytuł oryginalny: "La piel que habito")
czas trwania: 120 min.

gatunek:  thriller

prod. Hiszpania 2011
reżyseria:  Pedro Almodóvar (,,Porozmawiaj z nią'')
obsada: A. Banderas ("Desperado"),
E. Anaya (,,Błękitny pokój'')

 

 

 

 

 

Autor: Tamara Panieczko